Perqué fasem de patinatge sus glaça ?
Vos siat
z pas ja demandat perqué la glaça resquilha tant ? En efèt leis autres solides de la vida vidanta resquilhan pas tant, e a calgut un fum de recercas ais industrias per crear de pistas de patinatge sinteticas, que fin finala nos perpausan una imitacion mejancièra de la simpla glaça.
L'aiga, aquesto liquid tant simple, a un fum de caracteristicas fisico-quimicas extraordinaris que ralhan d'un unic fach : la molecula d'aiga es fòrça polara (valent-a-dire qu'es coma un pichon aimant : lo O de H20 es lo mens mentre que lei H son de plus) e pòda formar un molon de ligasons idrogène que afortissen leis enteraccions de Van der Waals. Pòdi pas parlar de totei lei conseqüenças mais mi vau concentrar sus la question dau patinatge.
Volume e Pression
En fisica lo volume e la pression son doi variables dichas conjugadas, ligadas per una trasformacion de Legendre : la pression es un esfòrç fach per cambiar lo volume. Es un concepte que tornaram trobar dins un fum de problèmas fisics mais es pas necessari de tot capir encuèi d'aquesta definicion et de sei conseqüenças, lo principau es d'aver d'a ment que li a un ligam entre pression e volume. Mai precisament anam estudiar lo ligam entre pression dau patin e cambiament de volume durant la liquefaccion.
L'avetz toei vist aquest cambiament de volume entre l'aiga liquida e la glaça : quora botatz una botelha d'aiga dins lo congelador cau faire mèfi qu'espeta pas. E la pression exerçada per lo patin es simplament la trasmission dau pes de la patinarèla.
Se lo volume aumenta en la solidificacion, vòu dire qu'a l'aiga liquida l'agrada mai estre sarrada mentre qu'a l'aiga-glaça l'agrada mai aver d'espaci. E se impausam una pression opausada a l'aumentacion de volume alora la glaça es pas a son aise (valent-a-dire que son energia ven mai granda, mentre que tot sistèma fisic vòu redusir son energi se pòu) e torna a l'estat d'aiga liquida.
La glaça fond, e alora ?
Lo ponch es que la glaça fond sonque dessota lo patin, ço que fa una mena de pichòt ralh (e es per aquò qu'es pas aisit aisit de virar). Dins aquesto ralh l'aiga liquida joga lo ròtle de lubrificador : l'aiga es un bòn lubrificador ben viscós e aquò tanben es per l'encausa dei fòrças de Van der Waals. Puèi a flor e mesura que la patinarèla fa avanç l'aiga dau ralh si torna solificar, ja que li a pas mai de pression e que sa temperatura a pas cambiat (en realitat s'es un pauc recaufada per l'encausa dei fretaments, e donc la solidificacion es pas perfèta), donc podèm tornar utilisar la pista.
Lei fòrças de Van der Waals
Sota l'apelacion fòrças de Van der Waals li a tres mena d'interaccions, e un fum de grops quimic concernats, mais dins lo principi son totjorn d'enteraccions electromanheticas dipole-dipole. Valent-a-dire d'enteraccions entre moleculas globalament neutras mais qu'an una distribucion espaciala de cargas electricas monte una carga (mens par exemple) es mai proche de l'autre molecula que l'autre carga (plus dins l'exemple).
Aquestei fòrças van sarrar lei moleculas (diminucion dau volume), particularament dins lo cas dau liquide monte li avia de talvera mentre que lo solide ja es un cristal ben renjat ben sarrat.
Emai van solidarisar lei moleculas leis unas ais autrei, ço que fa la viscositat qu'en fa un bòn lubrificador, coma d'òli.
/https%3A%2F%2Fassets.over-blog.com%2Ft%2Fcedistic%2Fcamera.png)
/http%3A%2F%2Fstorage.canalblog.com%2F94%2F20%2F607264%2F59886960_o.png)
/http%3A%2F%2Fstorage.canalblog.com%2F77%2F72%2F607264%2F58872549_p.gif)
/http%3A%2F%2Fstorage.canalblog.com%2F91%2F25%2F607264%2F57042412_o.jpg)