Poliça nacionala, vòstres papièrs

Encuèi anèm veire coma marcha un radar de poliça. Es un dispositiu qu'es basat sus l'efèt doppler, que descriu el cambiament de frequença d'una ònda quora cambiam lo referenciau.

Lo radar va emetre una ònda embé una antenna, dins la direccion de la veitura, que dins lo referenciau dau radar a una frequença ben coneguda (se l'ònda es dins lo vesible la frequença corresponde a la color). Après un temps donat (que si pòu carcular sa relacion embé la distança, mais que interessa mai lei ratapenadas que lei policièrs) l'ònda encapita la veitura. Embé l'efèt Doppler la veitura vei una ònda d'una autra frequença, e la rebata dins l'autre sens embé aquela mema frequença. Sus lo retorn l'ònda rebatada subisse un autre còps l'efèt Doppler, dins lo meme sens, et lo radar va receure una onda d'una frequença diferenta d'aquela qu'aviá mandat. La diferença entre lei frequenças balha la vitessa de la veitura lo lòng de la linha de mira.

Perqué li a un efèt Doppler ?

Per lo moment avèm acceptat lo principi de l'efèt Doppler sensa l'explicar, ara lo vau descriéure embé un dessenh :

En rotge es representada la valor de l'ònda electromanhetica lo lòng de l'axe : se es amont vòu pas dire que l'ònda a virat cap enaut mais que sa valor a aquesta distança dau radar es granda e positiva, se es de per debàs vòu dire qu'es granda e positiu, e au mitau es nula. Leis arcs de cercle (frònt d'ònda) representan la propagacion de l'ònda, que fa avanç : en trach plen lei ventres (vòu dire qu'ailà l'ònda prene una valor granda, positiva o negativa) e en pontejat lei nos (endrechs monte l'ònda pilha una valor nula). Sus lo costat de la veitura ai representat en arange un tròç de l'ònda vista per la veitura quora la toca, embé en rotge lei ponchs correspondant a una dei tres posicions dau dessenh. Vesèm que l'oscilacion de l'ònda es mai rapida dau vejaire de la veitura : entre lo premièr dessenh e lo darrièr l'ònda a avançat d'una periòda (una periòda es lo temps que dessepara una valora dei camps e lo còps que ven monte lei camps tòrnan a aquesta valor), mentre que sus la corba en arange lei ponchs rotges an fach un pauc mai d'una periòda.

Perqué la veitura rebata l'ònda percebuda e non l'ònda "reala" ?

D'en premièr cau dire que li a ges d'ònda "reala", de referenciau privilegiat, segon lo principi de relativitat (galilenca) : la fisica dins una veitura es la mema que a maion. Lo solet referenciau particular per la veitura es lo siéu referenciau, qu'es particular sonque relativament a ela. Lo referenciau dau radar a ren d'especiau per la caroçariá de la veitura : lei siéu atòmes de ferre conoisson pas l'existença dau radar, sonque veson un camp electromanhetic que lor ariba dessus e fan tot per neutralisar aquest camp electromanhetic, l'empachar de rintrar dins lo metal. Lo solet biais per lo metal de compensar l'onda percebuda es d'emetre una ònda a l'envers embé la mema frequença qu'aquela qu'es percebuda.