Lo teorèma de Pitagòra

Avètz toei vist lo teorèma de Pitagòra a l'escòla, et avèm toei en testa aquesto triangle embé un carrat sus cada costat. Mais que vòu dire aquesto triangle ? Matematicament ren en fach...
Se pilham un règla e que mesuram l'aira dei carrats vesèm ben qu'aquela dau gròs es mai o mens la soma de l'aira des doi pichòts. Mais aquò es pas faire de matematicas ! De segur aquò marcha,e basta per estre utile dins la vida vidanta (vida vidanta de segur aquò es relatiu...). Mais es daumatge d'ensenhar unicament de formulas d'aprendre per còr, ajant en testa sonque l'utilitat. Faire de matematicas es aprender a pensar. L'apròche utilitarista de l'escòla aviá de sens au sègle XIX, mais es qu'es pas un pauc excessiva vuèi ?

Demòra una question, vau pas trancar alora que sabi pas se sariáu capable d'ensenhar lei mat' a de minòts, de segur en realitat es dificil. Mais es una remarca pron comuna en cò dei scientifics : podèm pas estre contentat dau fach que li ague esquasi ges d'iniciacion ai matematicas avans l'universitat.

Alora vos vau perpausa de vos regantar en estudiant aquelei doi demonstracions dau teorèma de Pitagòra. La primièra es aquela que m'agrada mai : pron simple, sensa prerequesit, e que si pòu aisidament experimentar en fasent de "puzzle" en carton que lei escolan podrián manipular :

La seconda es un pauc mai complicada e es basada sus lo fach (de demòstrar avans) que l'aira d'un triangle depende sonque de la basa e la autura (adonc podèm deformar lo triangle sensa cambiar l'aira se desplacem lo caire sus una linha paralèla a la basa). Mais tre qu'avèm capit lo principi es fòrça interessanta aquesta metòda, nos balha de libertat per faire un fum de cauvas.